Tym tekstem rozpoczynam cykl wpisów poświęconych technice tradingu a raczej jej podstawom. Będzie o czytaniu wykresów, wskaźnikach, formacjach, zleceniach itp. rzeczach, oraz jak to wszystko wykorzystać żeby skutecznie tradować. Oczywiście wszystko w kontekście bitcoinów, litecoinów i innych kryptowalut. Chociaż większość z rzeczy, o których będę pisał można odnosić do innych rynków i giełd, to jednak każda z giełd, na której handluje się kryptowalutami, posiada swoją specyfikę, na którą postaram się zwrócić uwagę.
Na początek kilka słów na temat narzędzi. Jak zapewne zauważyliście, we wszystkich swoich poprzednich wpisach korzystałem z wykresów generowanych przez http://bitcoinwisdom.com oraz platformę MetaTrader4. O ile bitcoinwisdom.com, jest stroną webową dostępną dla wszystkich o tyle aby skorzystać z MetaTradera4, który jest w zasadzie najpopularniejsza platformą w przypadku rynku Forex, musimy skorzystać z konta w BTC-e, gdzie mamy możliwość wygenerowania sobie konta MT4. Platforma MT4 ma szereg zalet, o których nie będę się teraz rozpisywał, dość dodać że istnieje od wieeeelu już lat, powstało do niej multum dodatków, skryptów, wskaźników oraz tak zwanych expertów, czyli skryptów, które mogą samodzielnie składać zlecenia. Ma ona jednak jedną, drobną wadę, nie pozwala na zobrazowanie głębokości rynku, ta bowiem jest niedostępna w przypadku rynku Forex, dla którego została napisana.
Głębokość rynku
Co to takiego jest głębokość rynku? Zobaczmy jak to wygląda na wykresach z bitcoinwisdom.com. Oprócz standardowego wykresu świecowego, po prawej stronie znajdziemy wszystkie zlecenia oczekujące w postaci długiej listy, pośrodku której na czerwono znajduje się cena ostatnio zrealizowanej transakcji. Wszystkie wartości powyżej, to oczekujące zlecenia sprzedaży (ASK), wszystkie wartości poniżej to oczekujące zlecenia kupna (BID). To własnie zlecenia oczekujące nazywane są głębokością rynku. Bitcoinwisdom stosuje zapis, aby rozjaśnić widok, w którym liczba przed przecinkiem dziesiętnym (tutaj, w notacji anglosaskiej: kropką) zapisywana jest tylko jeśli jest inna od poprzedniego zlecenia. Tak więc zapis:
857.97200
856.99000
00000
855.02600
oznacza w rzeczywistości:
857.97200
856.99000
856.00000
855.02600
Z kolei liczby stojące obok oznaczają wielkość (wolumen) danego zlecenia, czyli w tym wypadku ile bitcoinów jest wystawionych do sprzedaży po danej cenie.
W praktyce liczby te bardzo często się zmieniają (do tego jest zrobiona fajna animacja ;) i trzeba być nie lada traderem, żeby z nich coś wyczytać. W praktyce więc nie na wiele się to zdaje. Nasz mózg, znacznie lepiej analizuje za to obrazki. Zostało to wykorzystane do zaprezentowania głębokości rynku przy pomocy zielonych i czerwonych punktów, wskazanych na rysunku obok strzałkami. Punkty te są nanoszone w miejscu, w którym oczekują zlecenia. Ich ilość na danym poziomie jest proporcjonalna do wolumenu oczekujących zleceń. Dzięki temu tworzą one zygzaki i linie, które łatwo interpretować. Wolumen ten został dodatkowo zapisany w postaci liczby zaznaczonych na rysunku zieloną i czerwoną ramką. Wartości te podane są dla przedziałów oddzielonych o 5USD. Przykładowo, widzimy że do poziomu 855 oczekują zlecenia sprzedaży na 37 bitcoinów, do poziom 860 oczekują zlecenia sprzedaży na 2636 bitcoinów a do 865 kolejne 2763. Jest to zobrazowane przez, poziomą zieloną linię, wskazywaną przez strzałkę. Dla odmiany widać też, że zleceń kupna, jest bardzo mało, na poziomach 850 i 845 oczekuje odpowiednio 38 i 54 bitcoinów. Przy okazji, jedna, drobna uwaga: linie obrazujące głębokość rynku widoczne są na wykresach poniżej 1H.
Jak interpretować te informacje?
Po pierwsze, trzeba zauważyć że zlecenia oczekujące stale się zmieniają, pojawiają nowe i znikają, więc głębokość rynku jest czymś ulotnym. Jeśli jednak zauważymy, że jakiś układ utrzymuje się przez jakiś czas to możemy tworzące się linie interpretować jako poziomy wsparcia i oporu. Przykładowo, na powyższym wykresie, jeśli kurs dotrze w okolice 860, to oczekuje tam taka ilość bitcoinów do sprzedania, że konieczny byłby bardzo silny popyt aby ją pokonać. Można więc to zinterpretować jako opór. Z kolei widać, że poniżej aktualnego kursu nie ma jakiejś konkretnej ceny, na której oczekiwałoby dużo zleceń kupna. Wolumen zleceń oczekujących też jest niewielki (38 i 54) można więc oczekiwać, że bardziej prawdopodobny jest spadek notowań niż ich wzrost, oczywiście pod warunkiem, że taki układ zleceń oczekujących się utrzyma! W każdej bowiem chwili oferty sprzedaży 5 tyś z okładem bitcoinów mogą zniknąć, a kurs może poszybować w górę.